vrijdag 19 juli 2024

Mattetaart (Geraardsbergen, Oost-Vlaanderen, België)

MATTETAART

Een traditioneel kermisgebak uit de streek van Geraardsbergen en Ninove, ten westen van Brussel. Het heeft een zeer oude historie, stammend uit de middeleeuwen en is familie van de kwarktaart die men allerwegen in Europa vindt – alleen merkwaardigerwijze niet in Nederland, onze kwarktaart is naoorlogse import. Matten, gestremde melk, maakt men sinds jaar en dag op de boerderij, voor de mattentaart voegt men daar een en ander aan toe.

3 liter melk
1½ liter goede verse karnemelk, van een boerderij waar men zelf boter karnt
300 gram suiker
4 eierdooiers
3 eiwitten
1 borrelglaasje rum
enkele verkruimelde bitterkoekjes
1 eetlepel fijngehakte amandelen
enkele verkruimelde lange vingers (eventueel)
250 gram bladerdeeg (diepvries)


De matten maakt men een dag van tevoren. Kies een pan met dikke bodem. Breng daarin de melk aan de kook op matig vuur, onder af en toe roeren. Voeg er de karnemelk bij en blijf voortdurend roeren, tot de vaste stof boven komt drijven. Leg een neteldoekse lap in een vergiet of zeef, giet daarop de inhoud van de pan en laat uitlekken. Druk de wrongel, de vaste stof, goed uit, zodat deze zo droog mogelijk wordt. Zet de wrongel een nacht koel weg.
Wrijf de korrelige massa vlak voor het gebruik door een zeef en voeg er de suiker, losgeklopte dooiers, de rum, verkruimelde koekjes en amandelen aan toe en ten slotte de stijfgeslagen eiwitten en roer het glad. Snijd van het bladerdeeg ronde plakken uit met een middellijn van 15 centimeter, leg er enkele lepels matten op, sla de plakken dubbel en plak de randen met water vast. De rand kunt u mooi uittanden. Bestrijk de bovenkant met losgeklopte eidooier, geef er schuins enkele insnijdingen in en bak de taarten op een beboterd bakblik in een oven van 180°C à 200°C in ongeveer een half uur goudgeel en gaar.

4 personen

gebied : Geraardsbergen, Oost-Vlaanderen, België
gerechtsoort : gebak

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Lierse vlaaikes (Lier, Antwerpen, België)

LIERSE VLAAIKES

Bij Lierse vlaaikes moet men niet denken aan Limburgse vlaai, ze lijken meer op wat wij hier vroeger puddingbroodjes noemden. Je kon ze alleen in Lier krijgen, waar ze in rolletjes van tien verkocht werden – en worden.
Lierse vlaaikes moeten een uitvinding zijn van een Lierse banketbakker uit de vorige eeuw, maar vlaaien van dit type vindt men ook elders in Oost-Vlaanderen.

150 gram bloem
100 gram harde boter
50 gram suiker
175 gram oud brood
20 gram boter
1 deciliter melk
1 ei
100 gram stroop
koekkruiden (kruidnagelpoeder, nootmuskaat, kaneel, eventueel kardemom en anijs)
vanillesuiker


Snijd de boter met twee messen door de bloem met suiker en kneed met koele hand dit snel te zamen tot een kruimelig deeg. Laat dit een uurtje in de koelkast rusten, rol het uit en bekleed er kleine, ingevette taartvormpjes mee. Maak een vulling van het brood, geweekt in melk, boter en ei, met de kruiden, stroop en vanillesuiker. Vul hiermee de vormpjes en bak die in een voorverwarmde matig hete oven (175°C) bruin en gaar.

4 personen

gebied : Lier, Antwerpen, België
gerechtsoort : gebak

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Wafels (Vlaanderen, België)

WAFELS

250 gram bloem
15 gram gist
4 eierdooiers
125 gram gesmolten boter
4 eiwitten
zout
3 deciliter lauwe melk


Zeef de bloem in een kom, maak in het midden een kuiltje en leg daarin de met lauwe melk aangemaakte verkruimelde gist. Voeg de losgeroerde eierdooiers toe, de gesmolten en wat afgekoelde boter, de melk en wat zout, doe dit afwisselend en geleidelijk, en werk alles goed door elkaar tot een dik vloeibaar beslag. Spatel er ten slotte de stijfgeslagen eiwitten door. Laat dit beslag onder een vochtige doek op een lauwwarme plaats rijzen tot het verdubbeld is (1½ uur). Vet het wafelijzer één keer in met wat gesmolten boter (de volgende keren hoeft dat niet meer), giet er wat van het beslag in en bak de wafels boven heet vuur, 2 minuten bakken aan elke kant.
Men kan nu in de hete wafels wat boter laten smelten en er poedersuiker op strooien, men kan er jam op strijken, of er slagroom bij geven.

4 personen

gebied : Vlaanderen, België
gerechtsoort : gebak

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Appelepap (Limburg, België)

APPELEPAP

Een stevig boerentoetje uit Belgisch Limburg, vooral erg geliefd in de eerste kille herfstdagen, als de goede goudrenetten geplukt zijn.

4 goudrenetten
4 eetlepels lichtbruine suiker
kaneel
2 theelepels anijszaadjes
1 liter karnemelk
50 gram bloembruine suiker
boter


Schil de appelen, snijd ze in schijfjes en laat die zacht koken met de suiker, kaneel en de fijngestampte anijszaadjes. Roer de karnemelk door de bloem en breng dit al roerend aan de kook. Laat het, ook steeds roerend, tien minuten zachtjes doorkoken en roer de appelen erdoor. Schep de pan in diepe borden, leg er een klontje boter bovenop en strooi er bruine suiker over.

4 personen

gebied : Limburg, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Aardbeienroom (Hoogstraten, Antwerpen, België)

AARDBEIENROOM

Dit recept is afkomstig uit de buurt van Hoogstraten, waar veel uitstekende aardbeien worden gekweekt en men de aardbei alle eer bewijst, ook in de restaurants.

500 gram aardbeien
crème de cassis of sinaasappellikeur
100 gram roomkwark
2 eieren
geraspte schil van ½ citroen
2 theelepels citroensap
suiker naar smaak
melk
oblies of wafels


Houd enkele aardbeien apart, snijd die in tweeën en zet ze weg, bedruppeld met crème de cassis of sinaasappellikeur. Pureer de rest van de aardbeien. Splits de eieren en roer de kwark los met de dooiers, citroenrasp, citroensap, suiker, de aardbeienpuree en zoveel melk als nodig is om een soepele romige massa te krijgen. Klop de eiwitten stijf en schep die er voorzichtig door. Zet dit enkele uren in de koelkast. Schep de room in glazen of glazen schaaltjes en garneer met de in likeur gemarineerde stukjes aardbei. Zet er een oblie of wafel in.

4 personen

gebied : Hoogstraten, Antwerpen, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Botermelk met rozijnen (West-Vlaanderen, België)

BOTERMELK MET ROZIJNEN

Wat wij karnemelk noemen heet in Vlaanderen botermelk – en vooral in West-Vlaanderen krijgt men bij de boeren nog de echte, die overgebleven is van het boterkarnen.

1½ liter karnemelk
35 gram bloem
50 gram rozijnen
1 ei
35 gram suiker


Laat de rozijnen een uurtje weken en droog ze goed af. Roer de karnemelk door de bloem, voeg de rozijnen toe en zet dit op een zacht vuurtje. Onder voortdurend roeren aan de kook brengen en zachtjes laten doorkoken, een minuut of tien. Splits het ei, roer de dooier los met de suiker en roer dit van het vuur af door de warme pap. Klop het eiwit stijf in een kom en giet de pap er steeds roerend op. ’s Winters eet men dit warm, ’s zomers koud.

4 personen

gebied : West-Vlaanderen, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Appelsienen met platte kaas (Vlaanderen, België)

APPELSIENEN MET PLATTE KAAS

4 sinaasappelen
250 gram (room)kwark
1 ei
100 à 150 gram suiker
sinaasappellikeur


Snijd een vrij ruim kapje af van de sinaasappelen, zodat ze kunnen worden uitgeperst. Roer de kwark los met de losgeroerde eidooier, de suiker en een scheutje likeur (proeven of de gewenste zoetheid is bereikt). Klop het eiwit stijf en schep dit er voorzichtig door. Vul de sinaasappelschillen met dit mengsel en stop er hier en daar een klein stukje sinaasappel tussen dat uit de afgesneden kapjes is gehaald. Snijd van deze kapjes ook enkele zeer dunne reepjes schil zonder wit, laat die even in zachtjes kokend water met suiker pocheren en leg op elke sinaasappel kruislings twee schilreepjes.

4 personen

gebied : Vlaanderen, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Roomvla met vruchten (Vlaanderen, België)

ROOMVLA MET VRUCHTEN

1½ liter melk
1 gespleten vanillestokje
50 gram boter
50 gram bloem
150 gram suiker
4 eieren
1 deciliter room


Zorg dat de eieren op kamertemperatuur zijn en splits ze in dooiers en witten. Laat de melk een kwartiertje zachtjes trekken met het vanillestokje, en verwijder dit vervolgens (goed afdrogen, en in een glazen flesje bewaren met fijne strooisuiker. Het kan nog een keer gebruikt worden, evenals de met vanille geparfumeerde suiker). Smelt de boter, roer de bloem erdoor tot een lichtgeel papje. Houd een klein beetje van de warme melk achter, giet de rest geleidelijk en goed roerend bij het botermengsel tot dit bindt. Klop de dooiers los met de achtergehouden warme melk en giet dit goed roerend bij de gebonden vla. Laat dit nog even op zeer zacht vuur en op een plaatje staan, steeds roerend. Klop de eiwitten stijf. Voeg de suiker aan de vla toe en roer, van het vuur af, de eiwitten erdoor. Voeg de room toe. Laat de vla geheel afkoelen, en roer er in het begin af en toe in, om een vlies te voorkomen.
Dien op met vruchten van het seizoen.

4 personen

gebied : Vlaanderen, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born

Gele Rijstepap (Vlaanderen, België)

GELE RIJSTEPAP

1 liter melk (eventueel gedeeltelijk room)
125 gram rijst
plukje saffraandraadjes
50 gram suiker
bruine suiker


Laat de saffraandraadjes even weken in een klein beetje lauw water. Breng de melk met de rijst en de saffraan met het weekwater al roerend aan de kook en zet dan de pan op een plaatje op het laagste vuurtje. Laat de rijst zo langzaam gaar worden in 30 minuten of iets langer tot het een zachte, dikke brij is. Roer de suiker erdoor en verdeel de rijst over dessertbordjes. Schep in het midden wat donkerbruine suiker. Laat de rijst op de bordjes koud worden.

4 personen

gebied : Vlaanderen, België
gerechtsoort : nagerecht

bron : De echte Vlaamse keuken / Wina Born